Zdrowie: Owoce mogą chronić płuca przed smogiem

Spożywanie owoców może zmniejszyć wpływ zanieczyszczenia powietrza na płuca - ogłoszono podczas kongresu European Respiratory Society w Amsterdamie.

Ponad 90 proc. populacji świata jest narażone na poziom zanieczyszczenia powietrza przekraczający wytyczne WHO, a liczne badania pokazują, że narażenie na wyższe poziomy zanieczyszczenia powietrza wiąże się z pogorszeniem funkcji płuc.

Celem badania, które przedstawiła Pimpika Kaewsri, doktorantka z University of Leicester (Wielka Brytania), było sprawdzenie wpływu zdrowej diety - szczególnie bogatej w owoce i warzywa - na niekorzystne skutki zanieczyszczenia powietrza dla funkcjonowania płuc.

Wykorzystując dane z brytyjskiego Biobanku, obejmujące około 200 000 uczestników, Kaewsri porównała wzorce żywieniowe badanych - w tym spożycie owoców, warzyw i produktów pełnoziarnistych - z funkcją płuc (FEV1 - ilość powietrza wydychanego w ciągu jednej sekundy) oraz narażeniem na zanieczyszczenie powietrza w postaci drobnych pyłów zawieszonych (PM2,5).

Stężenie PM2,5 to ilość bardzo drobnych cząstek, o średnicy 2,5 mikrometra lub mniejszych, uwalnianych do atmosfery na przykład ze spalin samochodowych i procesów przemysłowych.

Z każdym wzrostem narażenia na PM2,5 o pięć mikrogramów na metr sześcienny powietrza, zespół zaobserwował spadek FEV1 o 78,1 ml w grupie spożywającej mało owoców, w porównaniu z 57,5 ml w grupie kobiet spożywającej dużo owoców.

"Nasze badanie potwierdziło, że zdrowa dieta jest powiązana z lepszą funkcją płuc zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet, niezależnie od narażenia na zanieczyszczenie powietrza. U kobiet, które spożywały cztery porcje owoców dziennie lub więcej, zaobserwowano mniejsze pogorszenie funkcji płuc związane z zanieczyszczeniem powietrza w porównaniu z kobietami, które spożywały mniej owoców" - wyjaśniła Kaewsri, cytowana w materiałach prasowych.

"Może to być częściowo wyjaśnione przez naturalnie występujące w owocach związki o działaniu antyoksydacyjnym i przeciwzapalnym. Związki te mogą pomóc złagodzić stres oksydacyjny i stany zapalne wywołane przez drobne cząsteczki, potencjalnie niwelując niektóre szkodliwe skutki zanieczyszczenia powietrza dla funkcji płuc" - dodała.

Kaewsri zauważyła również, że w badanej populacji mężczyźni generalnie deklarowali niższe spożycie owoców niż kobiety. "Ta różnica w nawykach żywieniowych może wyjaśniać, dlaczego potencjalny efekt ochronny owoców przed zanieczyszczeniem powietrza obserwowano tylko u kobiet" - zauważyła.

Autorka planuje rozszerzyć badania, by sprawdzić, czy dieta może wpływać na zmiany w funkcji płuc w czasie.

"Zdrowa dieta bogata w rośliny powinna być promowana w populacji już od szkoły podstawowej, nie tylko w celu zapobiegania chorobom przewlekłym, ale także w celu zmniejszenia śladu węglowego diet bogatych w mięso" - zaznaczyła profesor Sara De Matteis z uniwersytetu w Turynie, która nie brała udziału w badaniach.

"Nie zwalnia to rządów z kontynuowania polityki środowiskowej mającej na celu redukcję zanieczyszczenia powietrza do jak najniższego poziomu, biorąc pod uwagę brak bezpiecznych poziomów narażenia, ani nie przenosi odpowiedzialności na osoby, których wybory żywieniowe są często ograniczone potrzebami ekonomicznymi" - dodała prof. De Matteis.

Paweł Wernicki (PAP)