Strażnicy miejscy i gminni zyskają nowe uprawnienia

Umożliwienie działania straży na terenie innej gminy, zniesienie wymogu ukończenia 21 lat do podjęcia służby w charakterze strażnika oraz uznanie pracy strażnika jako pracy o szczególnym charakterze - to niektóre ze zmian zaproponowanych w ustawie o strażach miejskich i gminnych. Na ostatnim posiedzeniu Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego (KWRiST) omówiono najważniejsze rozwiązania, jakie znajdą się w nowych przepisach. 

Przedstawicielka MSWiA podkreśliła, że ustawa nie była w sposób znaczący nowelizowana od czasu jej powstania, czyli od 1997 roku. 

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji przykłada bardzo wielką wagę do partnerstwa z samorządem terytorialnym w obszarze ochrony, bezpieczeństwa i porządku publicznego. Jednym z naszych podstawowych partnerów są straże gminne i miejskie – zaznaczyła Agata Furgała dyrektor departamentu porządku publicznego w MSWiA 

Od 21 maja 2024 roku działa grupa robocza ds. straży miejskich i gminnych w ramach KWRiST. Dotychczas odbyły się 3 posiedzenia grupy, podczas których wypracowano najważniejsze postulaty skierowane do ministerstwa. 

Grupa robocza zarekomenduje kierunki zmian najpierw Zespołowi ds. administracji i bezpieczeństwa, a następnie będzie przedmiotem obrad Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. 

Zmiany będą dotyczy trzech głównych obszarów tematycznych: organizacji i funkcjonowania straży miejskich i gminnych, dodatkowych uprawień i kwestie związane z dodatkowymi uprawnieniami socjalnymi. 

Organizacja i funkcjonowanie straży miejskich i gminnych 

- wprowadzenie ustawowego obowiązku informowania właściwego komendanta wojewódzkiego lub stołecznego o utworzeniu lub rozwiązaniu straży gminnej lub miejskiej 

- uporządkowanie kwestii organu właściwego do nadawania regulaminu straży gminnej lub miejskiej 

- dookreślenie współpracy straży gminnych i miejskich z policją oraz sposobu informowania wojewody o tej współpracy 

- umożliwienie strażnikom podczas wykonywania czynności służbowych używania kamer nasobnych rejestrujących dźwięk i obraz 

- dodanie do środków przymusu bezpośredniego kasku i konia służbowego 

- rozszerzenie nadzoru policji w zakresie użycia i wykorzystania przez straże gminne i miejskie środków przymusu bezpośredniego 

- dookreślenie miejsc, do których będzie mogło nastąpić doprowadzenie osób nietrzeźwych 

- zniesienie wymogu ukończenia 21 lat do podjęcia służby w charakterze strażnika 

- wprowadzenie nowych instrumentów ochrony prawnej dla strażników uczestniczących w postępowaniu karnym 

- wprowadzenie możliwości działania straży na terenie innej gminy

Dodatkowe uprawnienia

- rozszerzenie zakresu stosowania uprawnienia strażników miejskich i gminnych do wskazania przez właściciela komu powierzył pojazd do kierowania lub używania 

- nadanie strażnikom gminnych uprawnień do podejmowania interwencji wobec konkretnych znaków, m.in. zakazu wjazdu, kierującego pojazdem zanieczyszczającego środowisko 

Zmiany socjalne

- uznanie pracy strażnika jako pracy o szczególnym charakterze

- wprowadzenie przepisów ograniczających możliwość przynależności strażników gminnych i miejskich do wojsk obrony terytorialnej.

Ministerstwo wyraziło też dużą otwartość na partycypację samorządów w zakupie fotoradarów na teren danej gminy. 

Agata Furgała zapowiedziała, że według szacunków MSWiA projekt nowej ustawy powstanie na początku roku. 

Na dzień 31 grudnia 2023 roku w Polsce istniało 444 straże w tym 381 straży miejskich i 63 straże gminne. We wszystkich strażach łącznie zatrudnionych było około 10 tys. osób.

mo/