Kolejka grójecko-wilanowska

Kolejka grójecko-wilanowska zaczęła działać z końcem XIX w., przewożąc zarówno pasażerów, jak i towary. Bardzo szybko stała się jednym z kluczowych połączeń z Warszawą przyczyniając się do rozwoju Piaseczna. Jej historia niesie ze sobą wiele ciekawostek, które od lat fascynują pasjonatów kolei.

Znaczenie kolejki grójecko-wilanowskiej

Idea kolejki grójecko-wilanowskiej pojawiła się pod koniec XIX w. Rozwój Warszawy wymagał lepszego skomunikowania z okolicznymi miejscowościami. Z okolic Grójca do Warszawy przewożono m.in. produkty rolne, kolejka przewoziła mieszkańców okolicznych miejscowości do stolicy, a Warszawiakom pozwalała na odpoczynek poza miastem.

Uruchomienie kolejki poprawiło mobilność wielu mieszkańców, którzy mogli szybciej i wygodniej dotrzeć do Warszawy. Poprawa skomunikowania miejscowości przyczyniła się do integracji lokalnej społeczności, a wzdłuż trasy rozwijały się sklepy, karczmy, a także lokale usługowe.

Więcej na temat niezwykłej historii kolejki i jej znaczenia dla rozwoju Piaseczna możesz przeczytać na Przegląd Piaseczyński.

Kolejka grójecko-wilanowska – skąd nazwa?

Nazwy kolejek wąskotorowych, które powstawały na terenie Polski nawiązywały do miejscowości, które dana linia łączyła. Kolej grójecko-wilanowska łączyła Grójec z Warszawą, skąd zatem człon wilanowska? Odnosi się do przebiegu trasy, a dokładniej – południowych dzielnic Warszawy, gdzie znajdowała się stacja początkowa: z Wilanowa, przez Mokotów, Wierzbno i Służewiec.

Uruchomienie linii i pierwsze przejazdy kolejki

Trasa uruchomiona została 1 września 1899 r. Z Warszawy wyruszył pociąg nr 43, zabierając pasażerów z kolejnych stacji aż do Gołkowa. Trasa wiodła przez Mokotów, Służewiec i Piaseczno, a także przez liczne mniejsze stacje. Wzdłuż trasy zorganizowane były poczekalnie, mieszczące się również w prywatnych domach.

Budowa kolejki wymagała przygotowania odpowiedniej infrastruktury, powstawały mijanki i rozjazdy, a także dworce kolejowe. Przetrwałe do dziś informacje oraz zabudowania pokazują, jak przemyślana została budowa trasy.

Wyzwania i rywalizacja podczas budowy kolei wąskotorowej

Historia budowy kolejki grójecko-wilanowskiej nie była pozbawiona problemów. Zdarzały się wykolejenia wagonów, obsługa cegielni wymagała odczepiania części wagonów od składu, co wymagało czasu. Sporym wyzwaniem była również organizacja mijanek i synchronizacja działania.

Z czasem coraz wyraźniej obserwowano rywalizację z innymi liniami kolei wąskotorowej, co szczególnie widoczne było w rejonie Piaseczna i Pyry. Ruch pasażerski i towarowy był na tyle intensywny, że konieczna była modernizacja stacji oraz rozbudowa taboru. Inwestowano w nowe wagony pasażerskie i towarowe, dostosowane do rozwoju kolejki.

Jak kolejka grójecko-wilanowska wpłynęła na rozwój Piaseczna?

Budowa kolejki wąskotorowej miała duży wpływ na rozwój Piaseczna i okolicznych miejscowości, do których chętniej przyjeżdżali letnicy z Warszawy. Rozwijała się turystyka, letnicy nabywali działki rekreacyjne, powstawały sklepy, karczmy i punkty usługowe, co przyczyniło się do powstawania nowych miejsc pracy.

Uruchomienie kolejki miało korzystny wpływ również na rolnictwo, bo produkty mogły trafić do Warszawy szybciej. Wąskotorówka przyspieszyła rozwój Piaseczna, Grójca i okolicznych miejscowości, wpływając na gospodarczy i społeczny rozwój regionu.

Współczesne losy kolejki grójecko-wilanowskiej

Obecnie zachowały się jedynie fragmenty historycznej trasy kolejki grójecko-wilanowskiej, które przekształcone w linie turystyczne przyciągają miłośników kolei i historii. Wąskotorówką można wybrać się w trasę z Tarczyna do Piaseczna. Na trasie znajdują się odrestaurowane stacje kolejowe, w tym dworzec w Grójcu, który zachował swój wyjątkowy, historyczny charakter.

Podsumowanie

Mimo że kolejka grójecko-wilanowska nie jest obecnie wykorzystywana w codziennej komunikacji, to zachowane fragmenty historycznej trasy tworzą doskonałe świadectwo o rozwoju regionu. Do dnia dzisiejszego zachowały się elementy dawnej infrastruktury oraz linii kolejowych, będących atrakcją turystyczną regionu.