Eksperci: budynki w polskich miastach odpowiadają nawet za 80 proc. emisji CO2

- W naszej strefie klimatycznej budynki odpowiadają średnio za 60 do 80 proc. emisji CO2, dlatego bez transformacji sektora budynków nie będzie transformacji miast, a bez transformacji miast nie uda się transformacja klimatyczna - wskazali eksperci podczas IX Europejskiego Kongresu Samorządów w Mikołajkach.

Aleksandra Krugły z fundacji Habitat for Humanity Poland przypomniała, że od ok. 2010 roku, żyjemy w świecie, gdzie większość ludzkości zamieszkuje w miastach. Dodała, że to ma swoje konsekwencje oraz rodzi wyzwania w kontekście zmian klimatycznych.

- Jak spojrzymy na źródła emisji CO2, to budynki są na pierwszym miejscu. Z badań, które przeprowadzono na potrzeby programu >>Zielona wizja Warszawy<<, wynika, że w Warszawie aż 80 proc. emisji CO2 jest związane z produkcją i konsumpcją energii cieplnej i elektrycznej na potrzeby budynków. W całej naszej strefie klimatycznej, tj. umiarkowanej, budynki odpowiadają średnio za 60 do 80 proc. emisji. To są zastraszające wyniki dla nas i naszego klimatu - oceniła Aleksandra Krugły.

Jak dodała, transformacja klimatyczna wyszła już z fazy dyskutowania o niej, aktualnie jest w fazie działań, do których mobilizują również obowiązujące już przepisy prawne.

- Transformacji energetycznej w miastach nie przeprowadzą ani włodarze miast, ani sami mieszkańcy czy przedsiębiorcy, ani same organizacje pozarządowe, ani nawet rząd. Potrzebna jest współpraca międzysektorowa” - podkreśliła Krugły.

Maria Andrzejewska, dyrektorka generalna UNEP/GRID-Warszawa, zwróciła uwagę na globalną wizję transformacji klimatycznej.

Zauważyła, że temat emisyjności miast również był szeroko omawiany na forum ONZ. Podała, że Polska jest na wysokim poziomie emisyjności budynków, średnio na świecie budynki odpowiadają za 30-40 proc. emisji CO2. Jej zdaniem najistotniejszą konkluzją z zakończonego VI zgromadzenia OZN ds. klimatycznych jest to, że najbardziej pożądane są rozwiązania oparte na naturze.

Justyna Glusman, dyrektor Stowarzyszenia Fala Renowacji, zwróciła uwagę, że budynki​ ​są jednym z najbardziej obciążających środowisko sektorów gospodarki.

- Średnia dla UE to ok. 40 proc., ale w Warszawie aż 80 proc. emisji CO2 jest związane z produkcją i konsumpcją energii cieplnej i elektrycznej na potrzeby budynków. Jeśli do tego dodamy fakt, że miasta generują średnio 70 proc. CO2, to dochodzimy do wniosku, że bez transformacji miast nie będzie transformacji klimatycznej, a bez transformacji sektora budynków nie będzie transformacji miast - wyjaśniła.

Jak podkreśliła, trzeba brać od uwagę problem społeczny, czyli sytuację, gdzie wiele osób nie stać na wymianę pieca, ocieplenie budynku, etc.

- Konieczne jest więc wsparcie finansowe ze strony władz publicznych na poziomie samorządowym i rządowym, przy czym to musi być oparte na współpracy i pełnej synergii” - oceniła Justyna Glusman.

Miłosz Motyka, wiceminister klimatu i środowiska, zauważył, że rząd bardzo poważnie traktuje temat transformacji energetycznej, w tym kwestie dekarbonizacji miast i efektywności ciepłowniczej, o czym świadczy to, że utworzył w resorcie dedykowane temu departamenty. Jego zdaniem perspektywa finansowa dla przeprowadzenia transformacji jest dobra, natomiast potrzebna jest współpraca jednostek rządowych z samorządami oraz tworzenie lepiej dostosowanych programów, żeby poprawić ich efektywność.

Wiceminister Motyka podkreślił, że ważne jest prefinansowanie, bo jeśli nie ma wsparcia dla najmniej zamożnych mieszkańców, to nawet najlepszy program „spali na panewce”.

Wiceminister klimatu i środowiska przypomniał też o spółdzielniach energetycznych, które aktualnie mogą być tworzone na terenach wiejskich i miejsko-wiejskich.

- Programem tworzenia spółdzielni energetycznych zajmował się tylko Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa, chcemy to rozszerzyć i włączyć w to miasta. Regulacje w tej kwestii wkrótce powstaną - dodał.

IX Europejski Kongres Samorządów w Mikołajkach to największe i najważniejsze w Polsce spotkanie liderów samorządów, przedstawicieli elit regionalnych, biznesu, członków administracji państwowej oraz organizacji pozarządowych i mediów.