Aeracja jest to proces cyrkulacji powietrza polegający na usuwaniu na zewnątrz zanieczyszczeń emitowanych w pomieszczeniu. Problem nieadekwatnej wentylacji w budynkach jest dość istotny, gdyż wpływa ona nie tylko na niedogodność mieszkańców ale również stanowi ryzyko dla zdrowia. Zasady wykonania prawidłowej systemu wentylacyjnego ustalone są w rozporządzeniu Ministra Budownictwa z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie specyfikacji technicznych jakim powinny odpowiadać obiekty i ich usytuowanie oraz w rozporządzeniu Ministra Administracji Wewnętrznej z dnia 16 sierpnia 1999 roku w sprawie specyfikacji technicznych użytkowania budynków mieszkalnych. Instalacji tej poświęconych jest również kilka norm prawnych:
- PN-83/B-03430 Aeracja w budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej.Wymagania- PN-67/B-03410 Aeracja. Wymiary poprzeczne przewodów wentylacyjnych.- PN-73/B-03431 Aeracja mechaniczna w budownictwie. Wymagania- PN-89/B-10425 Przewody dymowe, spalinowe i wentylacyjne murowane z cegły. Wymagania techniczne i badania przy odbiorze- PN-B-03433 Aeracja. Instalacje wentylacji mechanicznej wywiewnej w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych.
Sprawdź: rury spiro
Instalacje wentylacyjne można podzielić na cztery grupy. Pierwszy podział ze względu na sposób wymiany powietrza obejmuje wentylację naturalną i mechaniczną. W przypadku wentylacji naturalnej wymiana powietrza wywołana jest działaniem wiatru i/ lub siły grawitacji. Aeracja mechaniczna wymaga zastosowania wentylatora a wymiana powietrza jest niezależna od wpływów atmosferycznych. Biorąc pod uwagę kierunek ruchu powietrza w stosunku do wentylowanego pomieszczenia wentylację dzieli się na : nawiewną – dostarczanie powietrza odbywa się w sposób mechaniczny a jego eliminowanie w sposób naturalny, wywiewną – powietrze dostarczane jest w sposób naturalny natomiast wywiew wspomagany jest mechanicznie, nawiewno – wywiewną – zarówno dostarczanie jak i wywiewanie powietrza odbywa się w sposób mechaniczny. Kolejny podział opiera się na różnicy ciśnień wewnątrz i na zewnątrz pomieszczenia. Wyróżniamy tutaj wentylację nadciśnieniową w której strumień objętości powietrza nawiewanego jest większy od strumienia objętości powietrza wywiewanego oraz podciśnieniową, gdzie większy jest strumień objętości powietrza wywiewanego. Chcąc uzyskać ustalone warunki w pomieszczeniach stosuje się: wentylację zwykłą, z chłodzeniem, z dowilżaniem i z osuszaniem. Dwie pierwsze z nich utrzymują odpowiednia temperaturę zimą a wentylacja z chłodzeniem jeszcze dodatkowo reguluje ją latem. Instalacje wentylacyjne z dowilżaniem i z osuszaniem dodatkowo wyposażone są w urządzenia zwiększające lub zmniejszające wilgotność.
Obecnie w budynkach mieszkalnych stosowana jest wentylacja grawitacyjna lub mechaniczna wywiewna. Możliwość kontroli ilości powietrza wentylacyjnego przepływającego przez pomieszczenia daje wentylacja mechaniczna wywiewna lub nawiewno – wywiewna. Wymaga ona jednak większych nakładów inwestycyjnych jak i eksploatacyjnych w przeciwieństwie do wentylacji grawitacyjnej. Chcąc wykonać modernizację systemu wentylacyjnego grawitacyjnej należy wymienić kanały wentylacyjne. Jest to dość trudne i czasami technicznie niemożliwie a patrząc z perspektywy ekonomiczności nieopłacalne. Zamiana wentylacji grawitacyjnej na mechaniczną możliwa jest w budynkach posiadających indywidualne przewody wentylacyjne. Znaczącą rolę w zapotrzebowaniach energetycznych budynku odgrywa zużycie energii przez urządzenia wentylacyjne. Przy projektowaniu lub modernizacji instalacji wentylacyjnych należy szukać takich rozwiązań, które byłyby optymalne z punktu widzenia zadań jakie miałyby spełniać jak i odznaczałyby się energo- i materiałooszczędnością.
Sprawdź: skrzynki rozprężne
Na chwilę obecną dość popularne są systemy kontrolowanej wentylacji, które nie tylko odnawiają powietrze w pomieszczeniach ale również oszczędzają energię dzięki naturalnemu odzyskowi ciepła. Urządzeniem takim może być wymiennik solankowy. Wykorzystuje on fakt, że temperatura w gruncie jest niezmienna. Rurka umieszczona jest na głębokości 1,2 m , ponieważ temperatura na tej głębokości przez cały rok wynosi 8 - 12°C . W czasie zimy system ten pozwala na ogrzanie powietrza do 14°C. Dzięki temu powietrze zewnętrzne dostaje się do centrali wentylacyjnej z odzyskiem ciepła o temperaturze powyżej 0°C, a tym samym pracuje bez zagrożenia zamrożeniem. W lecie natomiast system ten powoduje ochładzanie powietrza zewnętrznego. Dzięki tej technologii możliwe jest obniżenie kosztów ogrzewania do minimum oraz zwiększenie efektywności urządzeń wentylacyjnych. Kolejnym urządzeniem służącym do odzysku ciepła może być powietrzny gruntowy wymiennik ciepła. Wykorzystuje on temperaturę gruntu a powietrze zewnętrzne zasysane jest za pomocą kolektora rurowego umieszczonego w gruncie. Ważnym elementem tego rozwiązania jest całkowite sterowanie.
Zakładając wentylację należy pamiętać o tym, że przepływ powietrza musi odbywać się ze stref najmniej do najbardziej zanieczyszczonych. W budynkach dopływ świeżego powietrza należy zapewnić w pomieszczeniach mieszkalnych ( pokój, sypialnia ) oraz w kuchni. Odpływ powietrza zanieczyszczonego w mieszkaniach powinien być w łazience, pomieszczeniach bezokiennych, odrębnych pomieszczeniach WC a także w kuchni. Nieprawidłowa wentylacja powoduje deficyt tlenu, nadmierną koncentrację zanieczyszczeń, wilgoci oraz powstawanie uciążliwych zapachów.
